Kayıp Uçağın Kaçırılma Olasılığı Güçleniyor10 sene ÖNCE
Kayıp Uçağın Kaçırılma Olasılığı Güçleniyor
Yeni bir araştırmaya göre New York metrosunu kullananlar “stratejik ve mutsuz”. Türk metro yolcusuna dair analiz henüz yok. Ama Ankara metrosunda geçen hafta tartışma yaratan “ahlak anonsuna” tepki olarak öpüşme eylemi gündeme gelmişken, bu araştırma ilginizi çekebilir.
Metroya koşarken aklınızda ne var? Yetişebilecek misiniz? Yer olacak mı? Yanınıza oturan cızırtılı kulaklığından kafanızı şişirecek mi? Türkiye’de birçok şehir metrodan mahrum. Büyükşehirlerin metroları da henüz bebek sayılır. Metro müzisyenlerine dair tek tük belgeseller dışında, metroyu kullanan insanları konulan alan bir araştırma da yok. New York’taysa durum farklı.
New York Times muhabiri Matt Flegenheimer’ın uzmanlık alanı, şehiriçi seyahatler. Metrolar, trenler, deniz trafiği Flegenheimer’ın makale konuları. Eline yeni bir rapor geçmiş. Raporu hazırlatan MTA, yani Metropolitan Transportation Authority. Rapora konu olan mesele, metrodaki insanların davranış biçimleri.
Araştırmaya göre New York metrosunu kullanan şehir sakinleri dünyadan bezmiş, hayatından bıkmış, antisosyal ve hayatın her saniyesini stratejik geçiren insanlar. Stratejilerinin başında metroda oturup oturmayacakları, kalabalıkta nasıl hareket edecekleri geliyor. Bir nevi “metro yönetimi”. Çalışması 3 hafta süren raporu hazırlayanlara göre; metroya binenlerin çoğunun davranışının mantıksal bir açıklaması yok ve genelde sezgileriyle hareket ediyorlar. Mesela metro çok kalabalıksa bile bazı yerler yine de boş kalıyor. Zira yolcuların yüzde 10’u “Ne gerek var, ben ayakta da giderim” diyerek oturmaya tenezzül etmiyor. Ayaktakilerin boş yere oturmamasının altında psikolojik bir sebep yatıyor: “Ya ben oraya hamle edene kadar başka biri kaparsa!” Yani hem fiziksel hem de ruhsal efor fazla geliyor.
ERKEKLER KADIN YA DA ÇOCUK YANI TERCİH EDİYOR
Oturulacak yerin belirlenmesi de bir strateji. Genelde New Yorklular kapıya en yakın yere oturmaya çalışıyor. Metroya binen çocukların ve öğrencilerinse böyle stratejileri yok, onlar boş buldukları yere yerleşiyorlar. Kadınlar genelde tenha vagonları tercih etmezken, erkekler kadın ve çocukların yakınında durmayı tercih ediyor. Sebep tamamen centilmenlikle bağlantılı: “Bir şeye ihtiyaçları olursa ben yakınlarında durayım!”
Türkiye’de Ulaştırma Bakanlığı’nın internet sitesinde arama çubuğuna “metro” yazdığınızda çıkan sonuçlarsa “hiç çıkmasa daha iyiydi” dedirtecek türden. Günlerdir “Güncel haberler” başlığı altında duran haber 2011 yılına ait…
Ev yapımı araştırma
Türkiye’de yolculara dair bir araştırma yapılsa ne çıkardı acaba? Bizimki resmi değil, gözlemci yorumu:
-Türk metro yolcusu, oturmayı sever. Stratejiktir. Çantasıyla, omzuyla iterek gözüne kestirdiği yere yanaşır ve oturur. İlk hamlede oturamazsa ikinci hamlede, bir durak için dahi olsa başaracaktır.
-Metroya iniş binişler henüz tam olarak evrimini tamamlamamıştır. Binenler inenlere öncelik göstermez.
-Yaşlılar söylenmedikçe gençler yerinden kalkmayı tercih etmez.
-Türk metro yolcusu gazete ya da kitap okumayı değil telefonunu karıştırmayı, eski mesajlarını okumayı tercih eder. Olmadı telefonunda oyun açar.
-Twitter, Facebook güncellemeleri metrobüs gibi yerlerde yapılır. Metroda telefonlar çekmez.
-Metrodaki engelli asansörünü engellilerden ziyade üşengeç vatandaşlar kullanır.
-Yürüyen merdivenlerin sağında durulacağı evrensel bir bilgiyken, Türkiye’de sağda da solda da durulur, sohbet edilir. Arkadan gelip “Pardon geçebilir miyim” diyenler hoş karşılanmaz.
-Metro müzisyenliği bir geçim kaynağıdır. İstanbul’da metro müzisyenlerinin İBB tarafından onaylanması gerekmektedir. Metroda bağlama, keman, akordeon, ney, flüt çalanlara rastlanır. Günlük kazançları 50-100 TL arasında değişir.
-Her şeye rağmen Türkiye’de metrolar temizdir, yenidir, gıcır gıcırdır.
Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş’ın açıkladığı rakamlara göre halihazırda İstanbul metrosunun günlük yolcu kapasitesi 1 milyon 347 bin kişi. 2015 yılı raylı sistem hedefi 230 kilometre. Bu mesafe 2023’e 641 kilometreye çıkacak.
Elif KEY /HT Pazar
- Paylaş
Sonraki Haber
