Türkiye’de yeni medya, dijital gazetecilik ve internet haberciliği 2016 yılı raporu – 4

KAMİL ERYAZAR Türkiye’de İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı Türkiye, sosyal medya kullanımında ABD’den sonra dünyada ikinci, Avrupa’da ise birinci sırada. New York Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre ise dünyada sosyal medya...

Türkiye’de yeni medya, dijital gazetecilik ve internet haberciliği 2016 yılı raporu – 4 (4 Aralık 2016)

KAMİL ERYAZAR

Türkiye’de İnternet ve Sosyal Medya Kullanımı

Türkiye, sosyal medya kullanımında ABD’den sonra dünyada ikinci, Avrupa’da ise birinci sırada. New York Üniversitesi’nin yaptığı bir araştırmaya göre ise dünyada sosyal medyayı en iyi kullanan ülke yine Türkiye. Peki Türkler en çok hangi sosyal ağları kullanıyorlar?

TÜİK verilerine göre, Türkiye genelinde İnternet erişim imkanına sahip hanelerin oranı 2016 yılı Nisan ayında yüzde 76,3 oldu. Bu rakam yaklaşık 10 hanenin 8’inin internet erişim olanağına sahip olduğunu gösteriyor. Hanelerin yüzde 39,5’i sabit genişbant bağlantı (ADSL, kablolu internet, fiber vb) ile internete erişim sağlarken, yüzde 65,2’si mobil genişbant bağlantı ile internete erişim sağladı.

İnternet kullanıcıların cinsiyet dağılımı ise yüzde 70,5’i erkek, yüzde 51,9’u kadın olarak ölçüldü.

Yine TÜİK’in 2016 yılının ilk üç ayındaki verilerine göre, Türkiye’de internet, yüzde 82,4 sosyal medyaya erişim, yüzde 74,5 video izlemek ve yüzde 69,5 de haber okumak amacıyla kullanılıyor.

Sosyal medya kullanımı

Türkiye’de 47 milyon internet kullanıcı sayısının yaklaşık 42 milyonunun aktif olarak sosyal medya kullandığı belirlendi. Nüfusumuzun yüzde 45’i mobil üzerinden sosyal medya kullanırken, Türkiye’deki insanların en çok kullandığı sosyal platformunun ise Facebook olduğu tespit edildi. Ülkemizde bilinen ve tanınan ilk sosyal medya aracı olması nedeniyle öne çıkan Facebook’un ardından sırasıyla en çok Youtube, WhatsApp, Twitter ve Instagram’ı kullandığımız saptandı.

Reuters Enstitüsü’nün 2016 Dijital Haber Raporu’nda yayınlanan çevrimiçi bir ankete göre, kentsel alanda internet kullanıcılarının yüzde 73'ü sosyal medyayı bir haber kaynağı olarak kullandıklarını açıkladı.

Sosyal medyada Facebook liderliğini açık ara sürdürürken, yine bir Facebook yatırımı olan görsel içerikli Instagram ise en hızlı büyüyen sosyal ağ. Instagram’ın Avrupa sorumlusu Amy Cole önceki ay katıldığı bir toplantıda, Türkiye’deki kullanıcı sayısını yaklaşık 22 milyon olarak açıkladı.

Kurulalı henüz 4 yıl olmasına karşın kısa sürede özellikle gençlerin gözdesi haline gelen mobil sosyal paylaşım uygulaması Snapchat’ in de kullanıcı sayısı her geçen gün artıyor.

Büyük çoğunluk interneti sosyal medya için kullanıyor

TÜİK’in araştırmasına göre, 2016 yılının ilk üç ayında internet kullanan bireylerin yüzde 82,4’ü sosyal medya üzerinde profil oluşturma, mesaj gönderme veya fotoğraf vb. içerik paylaşırken, bunu yüzde 74,5 ile paylaşım sitelerinden video izleme, yüzde 69,5 ile online haber, gazete ya da dergi okuma, yüzde 65,9 ile sağlıkla ilgili bilgi arama, yüzde 65,5 ile mal ve hizmetler hakkında bilgi arama ve yüzde 63,7 ile internet üzerinden müzik dinleme (web radyo) takip etti.

Araştırma ayrıca internetten alışverişin ve düzenli internet kullanıcısının arttığını ortaya koydu.

Erkekler Facebook, gençler WhatsApp, kadınlar ise Instagram kullanıyor

Facebook’u kullananların büyük çoğunluğunu erkekler oluştururken, önceleri sadece izleme yapılan Youtube’da ise son yıllarda paylaşım ve yorum yapma konusunda büyük artış gözlendiği belirlendi. WhatsApp daha çok gençler, öğrenciler ve iş yerlerinde çalışma arkadaşları gibi gruplar arasında oldukça yaygın bir uygulama olarak öne çıkarken, kadınların daha çok tercih ettiği Instagram’ı ise özellikle üniversite gençliğinin yoğun şekilde kullandığı tespit edildi.

Haber sayısında “Twitter” ilk sırada yer aldı

Medya Takip Ajansı Interpress’in üç bine yakın ulusal, bölgesel ve yerel gazete ile dergiyi kapsayan araştırmasına göre, yazılı basında yılbaşından bu yana sosyal ağlar ile ilgili 115 bini aşkın haber yer aldığı belirlendi. Sosyal ağlar içinde Twitter, hakkında çıkan toplam 46 bin 584 haberle ilk sırada yer alırken, Facebook ile ilgili ise toplam 35 bin 832 haber çıktığı belirlendi. Instagram hakkında yazılı basına toplam 20 bin 110 haber yansırken, Youtube ile ilgili de 7 bin 60 haber yayınlandığı tespit edildi. WhatsApp’ın da yazılı basında 6 bin 366 habere konu olduğu belirlendi.

Dijital reklam gelirleri de hızla artıyor

Son birkaç yılda global bir eğilimle eşleşen dijital reklam gelirleri Türkiye'de de hızla büyüdü. 2015 yılında dijital reklamcılık gelirleri medya sektörünün yüzde 22,9'unu oluştururken (TV % 50,5 ve basılı yayın % 15,4), gelirlerin çoğunu arama motorları ve sosyal ağlar aldı. Dolayısıyla, dijital reklamcılıktan elde edilen gelir, birkaç popüler ana akım gazetenin dışında, diğer profesyonel haber portallarına yine ulaşamadı.

Türkiye’de 2016 yılının ilk yarı reklam geliri 2015’in aynı dönemine kıyasla yüzde 14 büyüyerek 3,6 milyar TL’yi bulurken; hızla artan dijital yatırımlar yüzde 22 ile televizyondan sonra ikinci sırada yer alıyor. IAB Türkiye verilerine göre ise, 2016 yılının ilk yarısında dijital reklam yatırımları yüzden 20 büyüyerek, 927.6 Milyon TL’ye ulaştı.

DEVAM EDECEK

Makalenin bundan önceki bölümü: Türkiye’de yeni medya, dijital gazetecilik ve internet haberciliği 2016 yılı raporu – 3