Almanya Cumhurbaşkanı: “Zorunda mısınız?”

Resmi bir ziyaret nedeniyle Türkiye’de bulunan Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck yaptığı açıklamalarla herkesi şaşırttı. Önce Gül ile ortak basın toplantısında sonra da ODTÜ’de yaptığı konuşmalarda,  Türkiye’de demokrasi eleştiri ve önerilerinde bulundu. Cumhurbaşk...

Almanya Cumhurbaşkanı: “Zorunda mısınız?” (28 Nisan 2014)

Resmi bir ziyaret nedeniyle Türkiye’de bulunan Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck yaptığı açıklamalarla herkesi şaşırttı. Önce Gül ile ortak basın toplantısında sonra da ODTÜ’de yaptığı konuşmalarda,  Türkiye’de demokrasi eleştiri ve önerilerinde bulundu.

Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün konuğu olarak Ankara’ya gelen Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, düzenlenen ortak basın toplantısı ve ardından ODTÜ’de yaptığı çok konuşulacak açıklamalarla Türkiye’nin siyasal gündemini yakından takip ettiğini ortaya koydu.

Konuk Cumhurbaşkanı, basın toplantısında Twitter ve YouTube yasağından Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç’ın açıklamalarına kadar birçok konuda ilginç açıklamalarda bulundu.

İşte Joachim Gauck’un oratk basın toplantısındaki bazı açıklamaları:

“Dostlar bir araya geldiğinde diğerinin duymaktan hoşlanmayacağı şeyleri de söyleyebilmelidir. Bugüne kadar kimsenin sormadığı soruları sormuyoruz. Toplumun içinde bulunduğu konulara değiniyoruz.

Örneğin Twitter ve YouTube yasaklanmak zorunda mı? Anayasa Mahkemesi başkanı neden bu kadar eleştirel konuştu? Şimdiki hükümetin önemli bir seçim zaferiyle bu kadar büyük bir güce sahipken neden yargıya müdahale etmeli? Bu gerçekten demokrasiyi güçlendirecek mi? Bu soruları birbirimize soruyoruz…”

“İTİRAF EDİYORUM GELİŞMELER BENİ KORKUTUYOR”

“Söylediklerimi içişlerine müdahale olarak algılamayın” diyen Gauck, kuvvetler ayrımının kısıtlanmasından, yargı bağımsızlığına, internetin kısıtlanmasından medyaya uygulanan baskıya, MİT yasasından, Gezi protestolarına kadar birçok konuda mesaj verdi.

ODTÜ öğrencilerine, “Yerleşkenizin açık ve liberal görüşlerin yeri olduğunu duydum” diye seslenen Gauck, özetle şunları söyledi:

KUVVETLER AYRIMINA SAYGI

“Türkiye’de sizler için Almanya’da ne olduğu nasıl önemsiz değilse, bizler için Almanya’da, Türkiye’de ne olduğu önemsiz değil. Bu yüzden kaygı duyduğum bir noktaya değinmek isterim. 50 yaşıma kadar neyin hukuk ve neyin hukuksuzluk olduğuna bir komünist partinin karar verdiği sistemde yaşadım. O gün bugündür hep demokrasinin avantajlarını yaşayarak emin oldum. Almanya kuvvetler ayrımına saygı duymaktadır. Demokrasinin sağladığı kazanımı yaşama tecrübesinin etkisiyle herhangi bir yerde hukuk devletini ve birçok ülkede denenmiş olan kuvvetler ayrımını kısıtlama eğilimini gördüğüm zaman bunu özel bir kaygı duyarak izlerim.

YARGI BAĞIMSIZLIĞI GÜVENCEDE Mİ?

Dolayısıyla bugün burada hükümetin, hoşuna gitmeyen çok sayıda savcı ve polisi yerinden alışı, çarpık gelişmeleri aydınlatmalarına engel olur. Hükümet kararları kendi lehine etkilemeye veya hoşnut olmayacağı kararlardan kaçınmaya çalışırsa yargı bağımsızlığı hala güvence altında olur mu diye soruyorum.

MÜDAHALE DEĞİL KAYGILARIM

Kimi Türk vatandaşı ve kimi Türk siyasetçi bu tarz eleştiriyi kabul etmekte zorlanabilir. Kimisi haksız ya da istenilmeyen bir eleştiri olarak geri çevirebilir. Beni lütfen yanlış anlamayın. İfade ettiklerim içişlerine müdahale değil, eşit düzeyde paylaşım arzusu. Söylediklerim totaliter bir devlette uzun yıllar edinmiş olduğum deneyimler sonucunda demokrasinin savunucusu bir vatandaşın duyduğu kaygılardır.

SESİMİ YÜKSELTİRİM

Bir demokrat olarak, kendi ülkem olmasa da ne zaman hukuk devletinin tehlike altında olduğunu görsem o zaman sesimi yükseltirim.  Sesim insanlar içindir; onurları, özgürlükleri ve fiziksel dokunulmazlıkları içindir. Bizler de başka ülkelerin tavsiyelerini dinlemeye hazırız. Almanya’da işlenen cinayetlerden sonra soruşturmaların tek yönlü olduğuna yönelik eleştirileri kabullenmek zorundaydık ve kabullendik.

ORDUNUN ETKİSİ AZALDI

Türkiye’de ordunun siyasete etkisi geriye itildi. Kürtlerle diyalog sürecinin başlamasıyla çatışma sayısı azaldı, Ermeniler ve Kürtlere karşı yapılan haksızlıklara ilişkin tarihi tabular yıkılmaya başladı. Erdoğan, Ermeni kurbanların yakınlarına yönelik acılarını paylaştığını ifade etti.

MİT’E ELEŞTİRİ GEZİ’YE ANMA

Son zamanlarda birçok kişinin demokrasiye tehdit oluşturduğu şeklinde algıladığı bir yönetim üslubundan ötürü hayal kırıklığı, burukluk ve öfke ifade eden sesler de duyuyoruz. Örneğin insanların nasıl bir yaşam tarzını benimsemeleri gerektiğine ilişkin bir müdahale söz konusu olduğunda hayatları üzerinde daha güçlü bir gizli servis kontrolü amaçlandığında, sokak protestoları zor kullanılarak bastırıldığında hatta bu yüzden insanlar canından olduğunda…

İTİRAF EDİYORUM

İtiraf ediyorum; bu gelişmeler beni korkutuyor. Özellikle de fikir ve basın özgürlüğü kısıtlandığı için.  İnternet ve sosyal iletişim ağlarına erişimin kısıtlandığını; eleştirel bakış açısına sahip gazetecilerin işten çıkarıldığını hatta yargılandığını; gazetelere yayın yasağının getirildiğini ve yayıncıların hukuki baskı altına alındıkları zamanı yaşıyoruz. Oysaki kapsamlı şekilde bilgilendirmek ve bilgilendirilmek özgür ve demokratik toplumun iki ana şartıdır. Ancak bu sayede çarpık gelişmeler aydınlatılabilir ve hükümetin eylemleri kontrol edilebilir.

PROTESTO UYARICIDIR

Protesto uyarıcı bir sinyaldir. Vatandaşların kendilerini birer emir kulu olarak algılamamaları ülke refahına hizmet eder. Türkiye vatandaşları ülkelerinin kaderini şekillendirmek için ortak hareket etmeye hazırlarsa bu olgunluk işareti olarak övgüye şayandır. Demokrasinin bu angajmana ihtiyacı vardır.

ZORLA MÜDAHALE OLMAZ

Demokrasi ötekine saygı gerektirir. Kimsenin hayat tarzına zorla müdahale edilemez. Kimsenin dininin kamusal alana da uygulamasına engel olunamaz. Almanya da bu saygıyı öğrenmek zorundaydı. Demokrasinin diyaloga ihtiyacı vardır.  Kamuoyunda kullanılan dilin zehirlenmesi ve düşman imajının yaratılması toplumsal alana zarar verir.”

GAUCK KONUŞURKEN DIŞARIDA OLAY

Alman Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un ODTÜ’deki konuşma yaptığı salona alınmayan öğrenciler dışarıda gösteri yaptı. Alman Cumhurbaşkanı Gauck, üniversiteden ayrılırken, kendisi için bekletilen yedek makam aracının üzerine öğrenciler oturarak boş aracın gitmesine izin vermedi.

JOACHİM GAUCK KİMDİR?

Doğu Almanya’da, komünizme karşı “direnişçi bir papaz” olarak uzun yıllar görev yapan Gauck, 1959 yılından beri evli. Ancak 2000 yılından bu yana, evliliği resmen kağıt üstünde devam etmesine rağmen, bir başka hayat arkadaşı var. Gauck, Almanya’nın önemli siyasi gazetecilerinden olan Daniela Schadt ile birlikte yaşıyor.

Alman Cumhurbaşkanı kız arkadaşıyla geldi

Gauck, eşi  Gerhild Radtke’den resmen hiç boşanmamış olmasına rağmen Almanya kamuoyunda “first lady” olarak halen Cumhurbaşkanı’nın birlikte yaşamakta olduğu Daniela Schadt’dan bahsediliyor.

Gazetecilik kariyerinden gelen ve Almanya’nın tanınmış siyasi gazetecilerinden Schadt, kariyerini Gauck’un Cumhurbaşkanı olmasıyla birlikte bıraktı.

Hürriyet / Zeynep Gürcanlı – Fahir Arıkan