Yeni Nesil Drone Habercilik

KAMİL ERYAZAR Gerekli izinleri alan CNN, ‘drone’ adı verilen uzaktan kontrollü insansız hava araçlarının habercilik için kullanımını test etmeye başladı Son yılların en ilginç teknolojik gelişmelerinden biri de ‘drone’ adı verilen uzakt...

Yeni Nesil Drone Habercilik (14 Ocak 2015)

KAMİL ERYAZAR

Gerekli izinleri alan CNN, ‘drone’ adı verilen uzaktan kontrollü insansız hava araçlarının habercilik için kullanımını test etmeye başladı

Son yılların en ilginç teknolojik gelişmelerinden biri de ‘drone’ adı verilen uzaktan kontrollü insansız hava araçları (İHA) lar. Diğer birtakım teknolojik buluşlarda olduğu gibi uzun süre sadece askeri amaçlarla kullanılan drone’lar farklı alanlarda giderek yaygınlaşıyor.

Örneğin artık drone'lar hızlı teslimat gerektiren ürünlerde kurye olarak, erişilmesi zor olan afet bölgelerine ilaç ve yardım gereçlerinin gönderiminde, arama kurtarma çalışmalarında, yeni nesil habercilik alanında, soyu tükenen canlıları takip etmekte, suçlu takip ve gözetlemede, çok geniş tarım alanlarının kontrolünde kullanılıyor ve bu kullanım alanları her geçen gün daha da yaygınlaşıyor.

Foto muhabirlerinin yerini drone pilotları mı alacak?

Bizim konumuz ise habercilik alanındaki işlevsel kullanımı. Bu araçlar sağladıkları ekonomik ve dinamik ulaşım – iletişim olanaklarıyla habercilikte de yeni bir dönemin başlangıcını oluşturuyorlar. Özellikle görüntüleme bakımından foto muhabirleri ve kameramanların ulaşamayacakları yerlere ulaşıp canlı görüntü aktarma olanağı sunuyorlar.

CNN, habercilik alanında kurumsal olarak drone’leri ekipmanları arasına katmak isteyen ilk yayın kuruluşlarından. Yaklaşık bir yıldır da bu konudaki yasal düzenlemelerin yapılması için çalışıyor.

CNN, gerekli yasal düzenlemeler yapıldıktan sonra, olay yerine çabuk ulaşma ve tehlikeli yerlerde daha güvenli haber sağlama düşüncesinden yola çıkarak kendisi için çalışacak drone’ler üretmeyi de planlıyor.

Haber merkezlerinde ‘Drone Servisleri’ kurulacak!

Georgia Teknoloji Enstitüsü ile ortaklaşa geliştirilen projeye göre, insansız hava araçları Federal Havacılık Yetkilileri kontrolünde havalandıracak. Ancak 2015 Eylül’ünde devreye girmesi planlanan projenin uygulanabilmesi için öncelikle yasal düzenlemelerin yürürlüğe girmesi gerekiyordu.

CNN Başkan Yardımcısı David Vigilante, ‘Drone Journalism’ (Drone Gazeteciliği) adını verdiği bu projenin “bilgi paylaşımı ve güvenliğini bir adım öteye götüreceğini” düşündüğünü söylüyor.

Vigilante, haber kuruluşlarının kamera ekipmanı ile donatılmış drone’leri nasıl kullanacakları konusunda kuralların Federal Havacılık Dairesi tarafından oluşturulacağını belirterek amaçlarını şöyle özetliyor:

“Amacımız bu uzaktan kontrollü insansız hava araçlarını hobinin ötesinde, değişik tip ve büyüklükte operatörlere yüksek kaliteli haber videolarının çekimi için üretmek ve ABD hava sahasında güvenli olarak faaliyet gösterecekleri yeni bir gazetecilik ekosistemin geliştirilmesine katkıda bulunmaktır”

FAA’DAN İZİN ÇIKTI

CNN, ABD Sivil Havacılık Kurumu'ndan istediği izni sonunda aldı. Havadan çekilen görüntülerde bundan böyle kendi drone'unu kullanacak.

ABD Sivil Havacılık Kurumu FAA (Federal Aviation Administration) içinde bulunduğumuz dönemde drone teknolojisini kullanmak isteyen iş dünyası için pek de olumlu kararlar vermiyordu. FAA’nın konuya olumsuz bakma nedeni ise kullanılacak drone’ların diğer helikopter ve uçaklarla çarpışabileceği ve/ ya da arızalanıp düşme durumlarında hasarlara hatta ölüm ve yaralanmalara neden olabilecekleriydi. Son yılların en hassas konusu olan terörist saldırılarda kullanılma olasılığı da en büyük endişelerden biri tabi.

Bu nedenle drone kullanmak isteyen markalara şimdiye kadar hep red yanıtı veren kurum, CNN’in ısrarlı talebine sonunda olumlu yanıt verdi. Tek koşul olarak da uçurulacak araçların ağırlığının 55 kilogramı geçmeme sınırı getirdi. Elbette uçuşların lisanslı pilotlar tarafından gerçekleştirilmesi de başka bir zorunluluk.

Habercilikte yeni bir dönemi başlatacak

FAA Yöneticisi Michael Huerta konu ile ilgili olarak, “CNN ile yaptığımız bu anlaşmanın, diğer haber kuruluşlarının da Ulusal Hava Sahası Sistemi içinde güvenli bir şekilde insansız haber toplama teknolojisinden yararlanabilmesi için işletme düzenlemelerinin oluşturulmasına katkı sağlayacağını umuyoruz” diyerek, ilgili meslek kuruluşlarıyla da işbirliği yapacaklarını söyledi.

CNN, drone’unu haberler için istihbarat toplama ve görüntüleme için kullanmayı planlıyor.

CNN’in onay alması aslında çok da şaşılacak bir gelişme değil, çünkü dünyaca ünlü habercilik kuruluşu yukarıda da belirttiğimiz gibi Georgia Teknoloji Enstitüsü ile birlikte bu konuda Haziran ayından beri çeşitli çalışmalar yürütüyordu. Amaç hem haberler için materyal toplayabilmek, hem de güvenliksiz bölgelere sadece drone ile giriş yapmak.

CNN bu aşamada birden fazla profesyonel drone’u yerleşim yerleri dışındaki ıssız bölgelerde test edecek ve FAA’e bir rapor sunacak. Bu test sonuçlarına göre de her drone için yeni kurallar kendilerine iletilecek.

Şirket, şimdilik FAA’den onay alan tek haber organizasyonu olma özelliğini de taşıyor. CNN’in FAA ile yaşadığı sürecin bir benzerini daha önce İngiltere’de BBC yaşamıştı. Yakında farklı ülkelerden de aynı konuda yeni gelişmeleri duymak şaşırtıcı olmayacak.

FAA tarafından verilen onayın bir başka önemli yanı da kararlarındaki değişimi simgelemesi. Öyle ki, geçen yıl kendi insansız hava aracıyla haber hazırlamak isteyen yerel bir gazeteci hakkında soruşturma bile açılmıştı.

FAA’nın kararı gelişmeleri hızlandıracak

Bilindiği gibi Google, Facebook gibi teknoloji devleri bu konuda çok önceden hazırlık yapmaya başlamışlardı. Online alışveriş devi Amazon’da siparişlerinin teslimatında kullanmak üzere drone testleri yapmıştı.

Google ve Facebook ise bu teknoloji uygulaması ile Afrika ve Asya’daki henüz internet ile tanışmayan az gelişmiş bölgelere erişmeyi planlıyorlar. Google bu amaçla geçtiğimiz Nisan ayında güneş enerjisi ile uçan İHA’ların üreticisi Titan Aerospace'yi satın almıştı. İşin diğer bir ilginç yanı da Titan Aerospace ile satın almak için ilk görüşen Facebook’du. Ancak Facebook’un bu niyeti Google’a kısmet olmuştu.

Hukuksal sorunlar

İnsansız hava aracı drone’ların habercilikte kullanılmaya başlanılacak olmasının kaza riskleri dışında başka sorunları da ortaya çıkartabileceğinden söz ediliyor. Bunlardan biri de ‘özel hayatın gizliliğinin’ ihlal edilebilecek olması. Bu çekinceyi dile getirenler, bu araçların ‘paparazzi’ amaçlı kullanılmasından endişe ediyorlar. ‘Hiç kimse evinin ya da işyerinin tepesinde bir paparazzi drone’nun dolaşmasını istemez’ diyorlar. Eğer bu şekilde hak ihlalleri yapılırsa, önümüzdeki yıllarda mahkemelerin drone’larla ilgili bu davalara bakacakları öngörülebilir. Mahremiyetin kaybolacağını savunan bu kişilerin eleştirileri de önümüzdeki günlerde çok tartışılacağa benziyor.