Medya

Haber Kaynağı Olarak Sosyal Medya Kullanımı

Sosyal medyaya güven daha da azaldı, haber kaynağı olarak kullanımı da düşmeye başladı. Büyüme yıllarından sonra, haberler için sosyal medya kullanımı dünya çapında düşüşe geçmeye başladı. Ancak WhatsApp gibi anlık mesajlaşma uygulamalarının bu konudaki işlevselliği ...

Haber Kaynağı Olarak Sosyal Medya Kullanımı (17 Aralık 2018)

KAMİL ERYAZAR

Sosyal medyaya güven daha da azaldı, haber kaynağı olarak kullanımı da düşmeye başladı

Büyüme yıllarından sonra, haberler için sosyal medya kullanımı dünya çapında düşüşe geçmeye başladı. Ancak WhatsApp gibi anlık mesajlaşma uygulamalarının bu konudaki işlevselliği bu düşüşü telafi ediyor.

Oxford Üniversitesi Reuters Gazetecilik Araştırma Enstitüsü’nün 2018 Dijital Haber Raporu’na göre, dünya genelinde sosyal medya insanların en önemli haber kaynağı olma özelliğini sürdürürken, son iki yıla göre azalma gözlemleniyor. Yine bu rapordaki verilere göre, gençlerin bir haber organizasyonuna yaşlı insanlardan daha fazla para bağışlaması daha olasıdır.

Reuters Enstitüsü’nün 2018 Dijital Haber Raporu, 37 ülkede dijital haber tüketimiyle ilgili 74.000’den fazla kişi ile gerçekleştirilen anket sonuçlarına göre hazırlandı. (Bulgaristan bu yıl ilk kez araştırmaya dahil edildi.)

Araştırma, bu yılın başlarında online YouGov anketlerine dayanıyor. Bunu takiben, ABD, İngiltere, Almanya ve Brezilya’da sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları konusundaki yüz yüze odak grupları izliyor. Raporda, sahte haberler, yanlış bilgilendirme ve medyaya duyulan güven hakkında birçok bulgu yer alıyor.

Rapordaki en ilginç bulgulardan bazıları şunlardır:

HABERLER İÇİN SOSYAL MEDYA (Facebook) KULLANIMI AZALMAKTADIR

Araştırmacılar, “Son yedi yıl boyunca, önemli ülkelerdeki haberlerin temel kaynaklarını izlediklerini ve haberler için sosyal medya kullanımında durmak bilmeyen bir büyüme tablosu sunduklarını” belirtiyorlar. “Şimdi, birçok ülkede büyüme durdu ya da tersine döndü.” Bu neredeyse tümüyle Facebook alışkanlıklarındaki değişikliklerden kaynaklanıyor. Örneğin ABD’de, insanların yüzde 39’u, Facebook’u 2018’de, 2017’nin yüzde 9’una denk gelen bir haber kaynağı olarak kullandığını söyledi. Eğer ABD’deki gençlere bakarsanız, haber için Facebook’u kullanmaları 2017’ye göre yüzde 20’lik bir azalış gösteriyor. Bu, tüm ülkelerde geçerli değil – Facebook haber kullanımı Malezya ve Çek Cumhuriyeti’nde önemli ölçüde artıyor – ancak Reuters’in raporuna göre çoğunda bu doğru. Bu, geçen yıl ABD dışındaki ülkelerde başlayan bir trend devam ediyor.

Reuters, araştırmasının çoğunu Facebook’un Ocak 2018’deki algoritma değişikliklerinden önce geçirdi. Bu, Facebook’un bir kararıyla suçlanamazsa, bunun sebebi nedir? Araştırmacılar, insanların, 2014’ten bu yana ülkeler genelinde haberlerde kullanımı neredeyse üç katına çıkmış olan WhatsApp gibi kapalı mesajlaşma uygulamalarına yönelik tartışmalarını daha rahat hissetmelerini önermektedir. Ancak ABD’de ankete katılanların yalnızca yüzde dördü haberleri aldıklarını belirtmiştir.

Reuters’in konuştuğu kişiler, Facebook ve Twitter’da hikayeleri hala bulduklarını söylediler ancak daha sonra bunları genellikle bir ekran görüntüsü ya da bir link olmadan bir başlık kullanarak tartışmak için bir WhatsApp grubuna gönderdiklerini belirttiler.

“Kaynak hala Facebook’tur, çünkü WhatsApp’da bir şeyler paylaşacağımızda, genellikle bulduğumuz makale Facebook’dadır”, 20- 29 yaş grubundaki ABD’li bir grup odak gruba konuştu. “Yani Facebook hala bu anlamda kral.”

20- 29 yaş grubundaki ABD’li bir kadın, “Her nasılsa WhatsApp daha çok özel hissediyor. Mesajlaşma ve sosyal medya arasında bir tür katalizör gibi. Oysa Facebook’ta, bir nedenden dolayı sadece kamuya açık gibi geliyor. Messenger’da olsanız bile. ”

GELENEKSEL HABER KAYNAKLARI ÖNEMİNİ KORUYOR

AFP tarafından servis edilen PEW Araştırma Merkezi’nin son raporuna göre de, Amerikalılar için sosyal medya bir haber kaynağı olma özelliğini üstlenmiş durumda. Facebook ve Twitter gibi yaygın sosyal ağların bu konudaki işlevselliği giderek artıyor. Ancak bu durum televizyon, gazete, radyo gibi geleneksel haber kaynaklarının işlevini azaltmadığı gibi tam tersine önemini vurguluyor.

ABD’li yetişkinlerin yüzde 20’si sosyal medya aracılığıyla haber aldıklarını söylüyorlar. Gazetelerden vazgeçemeyenlerin oranı ise yüzde 16’da kalıyor.

Pew anketlerine göre de, 2016 yılında gazeteler sosyal ağların ve 2017 yılında yüzde iki kaynağın her iki kaynak için de daha önemliydi.

Sosyal medyanın yükselişine rağmen, Amerikalı yetişkinlerin yüzde 49’unu ifade eden haberlerin en önemli kaynağı olmaya devam ediyor.

Araştırmacılar, haberlere erişimde yaş segmentleri arasında keskin farklılıklar buldular. Genç yetişkinlerin sosyal medyaya ve daha yaşlı tüketicilere televizyon ve baskıya yönelme olasılıkları daha yüksek.

18-29 yaş grubundaki sosyal medya, en çok haber veren gazetecilerin yalnızca yüzde 2’si ile en fazla 10 katılımcı tarafından belirtilen en önemli haber kaynağıydı.

65 ve daha büyük yaştakilerin büyük bir çoğunluğu (yüzde 81) televizyondan haber alırken, yüzde 39’u basılı gazeteleri ve yüzde 8’ini sosyal ağları kullanıyor.

Pew araştırma analisti Elisa Shearer’e göre, “Genç Amerikalılar, büyüklerinin çoğunluğunun televizyona güvenme biçiminde tek bir platforma güvenmedikleri için eşsizdir. 18 ila 29 ve 30 ila

49 yaş arasındakilerin yarısından fazlası, çoğu haber platformundan sık sık haber alıyor.”

BASILI MEDYA KAN KAYBEDİYOR

Temmuz ve Ağustos aylarında 4,581 ABD’li bir yetişkin anketine dayanan raporda, 10 yıldan uzun bir süredir sürekli okur sayısında düşüşler yaşayan basılı gazetelerin sıkıntıları vurgulanıyor.

Geçtiğimiz yıl yapılan bir Pew çalışması, 2017’de, ABD’de günlük gazete dolaşımının (baskı ve dijital kombine), önceki yıla göre sırasıyla, hafta içi 31 milyon ve Pazar için 34 milyon, yani yüzde 11 ve 10 arasında azaldığını gösterdi.

HABER SİTELERİNİN TRAFİĞİ SOSYAL MEDYADAN GELİYOR

İnsanlar, haberlere “yan kapıdan erişmeyi” tercih ettiklerini söylüyorlar.

Çoğu kişi doğrudan bir haber sitesinin ana sayfasına ya da haberlere yönelik bir uygulamaya gitmiyor. Ankete katılanların yüzde 65’i, haberlere arama ve sosyal medya gibi başka yollarla erişmeyi tercih ettiklerini belirtti. Bununla birlikte, bu ülkeye göre çok farklıdır: “İskandinav ülkelerinde haber portallarının hala okuyucuları ile doğrudan ilişkileri var… Diğer yandan Koreli ve Japon haber siteleri ise, kitlelere erişmek için kendilerini üçüncü taraf platformlarına daha fazla bağımlı buluyorlar.”

OKUYUCULAR HALA DİJİTAL HABERE PARA ÖDEMEYE YANAŞMIYOR, GENÇLER BU KONUDA DAHA OLUMLULAR

ABD’de yanıt verenlerin yüzde 16’sı bir tür çevrimiçi haber için ödeme yapıyor; sol eğilimli kişilerin ve 35 yaşın altındaki kişilerin oluşturduğu büyümenin neredeyse tamamı.

Bağışlar (yani, tek seferlik ödemeler değil, abonelikler) de potansiyel gösteriyor: ABD’de yanıt verenlerin yalnızca yüzde 3’ü son bir yıl içinde bir haber kuruluşuna bağışta bulunduklarını söylerken, yüzde 26’sı bunu gelecekte de dikkate alacağını söyledi. İnsanları daha fazla bağış yapmaya teşvik edecek bir şey, haber endüstrisinin karşılaştığı sıkıntıları bilmek olurdu.

Bu yılki yeni sorularımızdan biri, ankete katılanların üçte ikisinden fazlasının (yüzde 68) haber endüstrisinin sorunlarından habersiz olduğunu ya da çoğu haber kuruluşunun dijital haberlerden kâr elde ettiğine inandığını ortaya koyuyor. Gerçekte ise, çoğu site yatırımcıların, alternatif gelir akışlarının yayın ya da basımdan elde edilen tarihi kârların desteklediği bir kayıpla çalışıyor.

Dijital gazetelerin zarar ettiğini bilenlerin (örneğimizin yüzde 10’u), bir haber aboneliği için ödeme yapma ya da bağış yapma olasılıkları daha yüksektir.
Reuters, neden gençlerin haberler için ödeme yapma olasılığının daha yüksek olduğu konusunda Reuters şunları söylüyor: Bağışlar aradaki farkın ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilir.