Paradise Belgeleri, Apple’ın da çok başını ağrıtacak

Paradise Papers belgeleri, teknoloji devi Apple’ın vergiden kaçınmak için, Manş Adaları’ndan Jersey’i kullanmaya başladığını ortaya koyuyor Paradise Papers (Cennet Belgeleri) olarak adlandırılan milyonlarca yeni belge, dünyanın en güçl&uum...

Paradise Belgeleri, Apple’ın da çok başını ağrıtacak (7 Kasım 2017)

Paradise Papers belgeleri, teknoloji devi Apple’ın vergiden kaçınmak için, Manş Adaları’ndan Jersey’i kullanmaya başladığını ortaya koyuyor

Paradise Papers (Cennet Belgeleri) olarak adlandırılan milyonlarca yeni belge, dünyanın en güçlü ve zenginlerinin vergi cennetlerindeki yatırımlarına ilişkin yeni sırları açığa çıkardı. Bunlardan biri de teknoloji devi Apple.

Paradise Papers, 1,4 TB’lık 13.4 milyon belgeden oluşuyor. Belgelerin çoğunun kaynağı, offshore yatırım alanındaki önde gelen bir firma.

Geçen yılki Panama Belgeleri'nde olduğu gibi bu belgeler de Alman gazetesi Süddeutsche Zeitung tarafından elde edildi ve Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) ile paylaşıldı.

Apple’ın, ABD ve diğer ülkelerdeki vergilendirmelerden kaçınmak için esnek yasaları ve düşük oranları nedeniyle İrlanda’yı kullandığı biliniyordu.

İlk gözde vergi cenneti: İrlanda

2014'e kadar Apple, ABD'de ve İrlanda Cumhuriyeti "çift İrlandalı" olarak bilinen vergi kanunlarındaki bir boşluktan yararlanıyordu.

Bu, Apple'ın neredeyse hiç vergi ödemeyen İrlandalı iştirakleri vasıtasıyla yaptığı satışların tamamını (şu anda gelirinin yaklaşık yüzde 55'i) Amerika dışına yönlendirmesini sağlıyordu.

Apple, tüm satışlarının %55’ini oluşturan ABD’den elde ettiği gelirin neredeyse tamamını İrlanda ofisine kaydırıyordu. Böylece ABD’de ödemek zorunda olduğu %35 oranındaki kurumlar vergisi yerine İrlanda’daki %12.5 oranındaki kurumlar vergisini ödeyerek kazançlarını yaklaşık olarak üçte iki oranında daha düşük vergilendirmiş oluyordu.

Avrupa Komisyonu, Apple'ın İrlandalı şirketlerinden birinin yıllık vergi oranını yüzde 0,005 olarak hesapladı.

Hem ABD, hem de AB ve İrlanda rahatsız

Avrupa Birliği ve ABD yetkililerini çok kızdıran ancak çözüm bulamadıkları bu “İrlanda” meselesi bir süredir Apple’ın başını ağrıtmaya başlamıştı. Avrupalı ülkeler, kendi sınırları içinde yapılan alışverişlerin vergisinin kendi ülkelerinde ödenmesi için bastırıyor ve Apple’ın geçmiş yıllardaki “vergi oyunu” için şirkete milyarlarca dolarlık ceza kesmeyi planlıyorlardı.

AB 2013'te Apple'ın İrlanda düzenlemesini soruşturduğunu ilan ettikten sonra İrlanda hükümeti, orada kurulu olan firmaların vergi dışı hareket edemeyeceğini kararlaştırdı.

Apple’ın yeni ‘cennet’ arayışı

Vergi oranlarını düşük tutmak için Apple, İrlandalı bağlı şirketleri için vergi ikametgahı görevi görecek bir offshore finans merkezi bulmalıydı.

İngiliz Virgin Adaları, Bermuda, Cayman Adaları, Mauritius, Isle of Man, Jersey ve Guernsey gibi farklı off-shore yetkilerinden Apple'a neler sunabilecekleri soruldu.

Belge’ye göre, "vergi muafiyetinin resmi bir güvencesini" elde etmenin mümkün olup olmadığı gibi temel sorular soruldu ve bir İrlandalı şirketin "yargı alanında vergilendirmeye tabi olmaksızın … yönetim faaliyetleri yürütmesi" mümkün olabileceğini teyit etmelerini istediler.

İrlanda ‘out’, Jersey ‘in’!

Sızan belgelere göre Apple, bu araştırma sonucunda kendilerine en cazip teklifi sunan Manş Adaları’ndan Jersey’i yeni vergi cenneti olarak kullanmaya başladı.

BBC tarafından araştırılıp yayınlanan Paradise Papers, Apple'ın, kendi vergi yasalarını yapan ve yabancı şirketler için kurumlar vergisi oranının ‘yüzde 0' olduğu, Birleşik Krallık’a bağlı ama Crown bağımsızlığı olan Jersey'i neden seçtiğini gösteriyor.

Sızdırılan e-postalar ayrıca Apple'ın hamleyi gizli tutmak istediğini ve yalnızca "bilmeleri gereken personel arasında tartışılmasını" istediğini açıkça belirtti.

Jersey, Batı Avrupa'da, Fransa'nın kuzeyinde yer alan Birleşik Krallık'a bağlı küçük Manş Adaları'ndan biri.

Paradise Papers’a göre, Apple’ın 252 milyar doları off-shore bankalar üzerinden aktararak vergiden kaçırdığı iddia ediliyor. Bu paranın ABD’deki vergi karşılığı yaklaşık 85 milyar dolardan fazla ediyor.

Apple suçlamaları reddediyor

Şirket yetkilileri, İrlanda'nın tartışmalı vergi uygulamalarıyla ilgili 2013 yılındaki bir darbe sonrasında Jersey'i alternatif olarak seçtiklerini açıkladılar.

Apple, firmanın vergisiz büyük offshore nakit rezervini Jersey Adası’na taşıyarak dünya çapında milyarlarca nakit vergi ödemesinden kurtulmuş oldu.

Ancak Apple, bu gizli yeni yapılanmanın vergi ödemelerini azaltmadığını söylüyor. BBC'ye verdiği demeçte, geçmiş üç yıl içinde toplam 30 milyar dolar vergi ödediğini öne sürerek, dünyanın en çok vergi ödeyen şirketlerinden biri olduğunu ve kanunlara uyduğunu savunuyor.

Apple'ın 2017 hesapları, ABD dışından 447 milyar dolar kazandıklarını ve dünyadaki ortalama kurumlar vergisi oranının altınından kısa bir süredir % 3,7 civarında bir oranla yabancı hükümetlere 1,65 milyar dolar vergi ödediklerini gösterdi.

Sadece Apple değil tüm teknoloji firmalarının vergiye karşı ‘alerjileri’ var!

Sadece Apple değil Google, Facebook ve Twitter gibi dünyada kullanıcı sayıları milyarlarca kişiye ulaşan ve buna bağlı olarak büyük oranlarda reklam geliri elde eden sosyal medya ve teknoloji devi şirketlerinin çoğu gelir elde ettikleri ülkelere vergi ödemekten kaçınıyorlar.